Ξύλινες επιφάνειες : Συντήρηση επίπλων

Το ξύλο παραμένει πάντα βασικό υλικό για τη δημιουργία επίπλων. Είναι γνωστό ότι ξύλινα έπιπλα μπορούμε να βρούμε σε πολύ απλές φόρμες και κοινές χρήσεις μέχρι αληθινά έργα τέχνης. Σε κάθε περίπτωση τα ξύλινα έπιπλά μας έχουν την δική τους αξία. Μια αξία που θα κρατήσει περισσότερο αν τα εκτιμήσουμε και τα συντηρήσουμε σωστά.

Ξυλεία: 
Για να κατανοήσετε συνολικά την αξία των επίπλων σας, είναι σημαντικό να τα αντιμετωπίσετε σαν ξεχωριστά κομμάτια, που κανένα δεν είναι ίδιο με το άλλο. Υπάρχει διαφορά στο χρώμα και στα "νερά" κάθε ξύλου, που ποικίλει από δέντρο σε δέντρο. Οι παράγοντες της κληρονομικότητας και του περιβάλλοντος παίζουν σημαντικό ρόλο στα δέντρα πριν υλοτομηθούν, επηρεάζοντας τη διάρθρωση των "νερών", την πυκνότητα, το σχήμα, κ.λπ. Ακόμα και όταν γίνεται επιμελής διαχωρισμός της ξυλείας, ανάλογα με το είδος των γραμμώσεων κάθε κορμού, αυτές οι παραλλαγές θα υπάρχου και θα είναι εμφανείς στα έπιπλά σας σε διαφορετικό βαθμό. Είναι εκείνο το κομμάτι που προσδίδει τη χαρακτηριστική μοναδικότητα κάθε μασίφ (ατόφιου-συμπαγούς) ξύλινου επίπλου και πρέπει να είναι αναμενόμενη. Υπάρχουν τεχνίτες που κάνουν το καλύτερο δυνατό για να διατηρήσουν τη μορφή του ξύλου αδιάκοπα αμετάβλητη σε ένα ολόκληρο κομμάτι επίπλου, αλλά είναι ενδεχόμενο να υπάρχουν παραλλαγές από σανίδα σε σανίδα. Προσπαθούν επίσης να κρατήσουν την πυκνότητα και το σχήμα των γραμμών σταθερά, αλλά μπορούν να το κάνουν μόνο μέχρι κάποιο σημείο.

Ξύλο κερασιάς: 
Η κερασιά διαθέτει ένα μοναδικό και όμορφο είδος σκληρού ξύλου. Οι πιο πρόσφατα κομμένες κερασιές έχουν πιο φωτεινό χρώμα. Αλλά εξαιτίας της φυσική διαδικασίας της φωτοσύνθεσης που προκαλείται από το φυσικό φως του ήλιου και την οξείδωση, το ξύλο της κερασιάς θα σκουραίνει καθώς γερνά. Μετά από μια χρονική περίοδο θα αποκτήσει ένα "ζεστό" κοκκινωπό χρώμα με στιλπνή επιφάνεια και καστανόχρωμη χροιά. Ο μέγιστος βαθμός χρωματισμού της θα ποικίλλει από δέντρο σε δέντρο. Το ξύλο της κερασιάς κυμαίνεται μεταξύ του απαλού κίτρινου και του φωτεινού κόκκινου-καφέ χρώματος με σκουρότερες τις περιοχές των ρόζων, που προσθέτουν χαρακτηριστικό στιλ και κοντράστ στο ξύλο της. Αυτές οι περιοχές των ρόζων και των γραμμώσεων δεν αποτελούν ατέλεια, αλλά είναι το φυσικό χαρακτηριστικό του ξύλου της κερασιάς. Είναι ένα αρκετά σκληρό ξύλο, όμως όχι τόσο σκληρό όπως η βελανιδιά ή ο σφένδαμος και τραυματίζεται με γραντζουνιές και βαθουλώματα, αν το κακομεταχειριστείτε. Χάρη σ' αυτήν τη μοναδική ικανότητά του να χρωματίζεται φυσικά, θα καλύψει γραντζουνιές και βαθουλώματα για να τα εναρμονίσει με το περιβάλλον ξύλο και να τα συνδυάσει με απόλυτα ευχάριστο τρόπο. Αν αποκτήσετε ένα έπιπλο από φρέσκια, φυσική κερασιά, είναι καλό να περιστρέφετε κατά χρονικά διαστήματα τους λαμπτήρες ή το φωτιστικό, γιατί η περιοχή που καλύπτεται από το λαμπτήρα δεν θα σκουραίνει τόσο γρήγορα όσο το εκτεθειμένο ξύλο. Εάν αυτό συμβεί, αφαιρέστε τον τεχνητό φωτισμό και τοποθετήστε το έπιπλο κοντά σε ένα ηλιόλουστο παράθυρο, όπου η ανοιχτόχρωμη περιοχή θα εξαφανιστεί γρήγορα.

Βελανιδιά & φλαμουριά: 
Το ξύλο και των δύο δέντρων έχει φυσικό χρώμα αρκετά ξανθό, που καθώς γερνά θα γίνεται όλο και πιο "ζεστή" η χρωματική χροιά του, αλλά σαφώς δεν πρόκειται ποτέ να μοιάσει με το χρώμα της κερασιάς. Και τα δύο αυτά είδη έχουν σκληρό ξύλο και αρκετά ελαστικό, αλλά με την κακή χρήση θα αποκτήσει σίγουρα γραντζουνιές. Μια γρατσουνιά στη φλαμουριά ή τη βελανιδιά δεν θα καλυφθεί με φυσικό χρωματισμό όπως γίνεται μια τις γρατσουνιές στο ξύλο της κερασιάς. Και τα δύο έχουν "νερά" που σχηματίζουν διάφορα σχέδια και μπορούν να βαφτούν, αλλά ακόμη και τότε θα μπορεί κάποιος να δει τις απαλές γραμμές τους μέσα από το βαμμένο χρώμα. Η φλαμουριά είναι γενικά πολύ οικονομική και αποδοτική στη χρήση, ενώ συγχρόνως πολύ σκληρή. Η φλαμουριά, παρά τη σκληρότητα της, είναι αρκετά ευλύγιστη. Μπορεί να κάμπτεται σε διάφορα σχήματα, όπως και σχήμα τόξου. Μ' αυτή τη μορφή χρησιμοποιείται συχνά για πλάτη σε καρέκλες.


Σφένδαμος:
Έχει συνήθως πιο σκουρόχρωμες ραβδώσεις, οι οποίες είναι φυσικό χαρακτηριστικό τού σφένδαμου και όχι κάποιο ελάττωμα του ξύλου. Ο σφένδαμος έχει από τη φύση του πολύ ξανθό χρώμα, που όμως θα ωριμάσει και θα αποκτήσει γλυκύτητα, ειδικά όταν εκτεθεί άμεσα στο ηλιακό φως. Το ξύλο του είναι επίσης πολύ σκληρό, αλλά όχι ανίκητο. Αν εκτεθεί σε δοκιμασίες, θα αποκτήσει χαρακιές και λακκούβες. Μια χαρακιά στον σφένδαμο δεν θα χρωματιστεί όπως μια χαρακιά στο ξύλο της κερασιάς. Επειδή τα "νερά" αυτού του ξύλου είναι επίπεδα, το ξύλο του συνήθως βάφεται. Ένα χρωματικό τελείωμα στο σφένδαμο δεν επιτρέπει στα "νερά" του να φαίνονται, όπως γίνεται με την βελανιδιά και τη φλαμουριά. Η σημύδα είναι επίσης ένα από τα σκληρά ξύλα, που μοιάζει πάρα πολύ με τον σφένδαμο και είναι πιο επωφελής στην απόδοση.


Πεύκο:
Είναι οικονομικά ένα πολύ αποδοτικό ξύλο, μαλακό και με πολλά χαρακτηριστικά. Έχει σταθερούς ρόζους, ρωγμές, και σκουρότερες ραβδώσεις. Το ξύλο του έχει μια φυσική τάση να ωριμάζει και να σκουραίνει με το χρόνο. Η διαδικασία σκούρηνσης δεν είναι τόσο ακραία όσο της κερασιάς, αλλά το παλιό πεύκο διαθέτει ένα πλούσιο, κεχριμπαρένιο χρώμα που τα πιο πρόσφατα κομμένα δέντρα θα το αποκτήσουν μόνο με το χρόνο. Το πεύκο είναι πολύ μαλακό και επιρρεπές σε γρατσουνιές και ζουλίγματα. Μια γρατσουνιά ή ένα ζούλιγμα στο πεύκο δεν πρόκειται να καλυφθεί όπως μια γρατσουνιά στο ξύλο της κερασιάς.


Θερμοκρασία, υγρασία και ηλιακό φως: 
Όλα τα κομψά και ντελικάτα έπιπλα, είτε είναι ολοκαίνουργια είτε αντίκες, πρέπει να έχουν όσο το δυνατόν πιο σταθερό περιβάλλον. Πρέπει να διατηρούνται σε χώρο με αρκετά σταθερή θερμοκρασία και επίπεδα υγρασίας. Αυτό μπορει να πραγματοποιηθεί με τη χρησιμοποίηση ενός υγραντήρα τους χειμωνιάτικους μήνες και ενός αποξηραντή το καλοκαίρι. Η υγρασία αναγκάζει το ξύλο να υποστεί διαστολή ή συστολή. Ακόμα κι αν τα έπιπλά μας φτιάχνονται για να προσαρμόζονται σε τέτοιες μεταβολές, σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί σε μια συστολή ή διαστολή να μην επανέλθει κάποια επιφάνεια στην αναμενόμενη, αρχική της θέση.


Η έντονη, άμεση και παρατεταμένη έκθεση στο φως του ήλιου μπορεί να γίνει αιτία να στεγνώσουν τα έπιπλά σας και να εξασθενίσουν κατά τη διάρκεια του χρόνου. Πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή σ' αυτό, καθώς δεν υπάρχει καμμία επικάλυψη που να μπορεί ολοκληρωτικά να καταστείλει τις ακτίνες UV του ήλιου.


Φροντίδα:
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί βιοτέχνες και εταιρείες που χρησιμοποιούν διαφορετικά υλικά επικάλυψης και φινιρίσματος στα έπιπλα. Παρ' όλα αυτά, σε καμιά ξύλινη επιφάνεια μην αφήνετε ποτέ στεκούμενο νερό, ανεξάρτητα από το προϊόν που χρησιμοποιήθηκε για το φινίρισμά τους. Οι τάβλες των τραπεζιών που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν σε τραπεζαρίες, επεξεργάζονται με ιδιαίτερο τρόπο. Καλύπτονται με πολλαπλά στρώματα ανθεκτικής στο νερό λάκκας ή πολυουρεθάνης. Επίσης αποφεύγετε όσο μπορείτε, να κάνετε χρήση διάφορων γυαλιστικών και προϊόντων καθαρισμού των επίπλων, γιατί η παρατεταμένη χρήση τους θ' αφήσει επάνω στα έπιπλα ένα παχύ στρώμα από λάδι και κερί.


Γενικά, το στεγνό ξεσκόνισμα είναι επαρκές για τα λουστραρισμένα με λάκκα κομμάτια. Τα έπιπλα που η τελευταία επικάλυψή τους γίνεται με λάδι περασμένο με το χέρι, χρειάζονται ανανέωση λαδιού δύο φορές το χρόνο. Και ιδιαίτερα όσα βρίσκονται μέσα σε σπίτια με στεγνή ατμόσφαιρα εξαιτίας της θέρμανσης, θα διαπιστώσετε ότι αυτό πρέπει να γίνεται συχνότερα. Εξαιτίας των πολλαπλών επιλογών σε φινιρίσματα και λούστρα, το καλύτερο είναι να ζητάτε πληροφορίες και οδηγίες για τη φροντίδα κάθε ιδιαίτερου κομματιού που αγοράζετε, από τους ειδικούς ή τον κατασκευαστή του επίπλου.


Η σωστή και μετρημένη όμως χρήση μπορεί να κάνει αυτά τα προϊόντα σύμμαχους. Τα γυαλιστικά αυτού του τύπου αποτελούνται συνήθως από συνθετικά λάδια που δεν προκαλούν αντίδραση και δεν καταστρέφουν τις περισσότερες επιφάνειες. Ίσως μάλιστα προσφέρουν και κάποια αντίσταση στις γρατσουνιές, ενώ δίνουν στο ξύλο ένα βαθύτερο, πλουσιότερο χρώμα.


Μερικά από τα πιο κοινά προβλήματα των επίπλων και οι αιτίες που τα προκαλούν:


-Τα λούστρα γίνονται πιο εύθραυστα και ραγίζουν, με το πέρασμα του χρόνου λόγω γήρανσης, μια διαδικασία που επιταχύνεται συχνά από την υπερβολική θερμότητα και την έκθεση στον ήλιο ή σε κάποια άλλη πηγή φωτός.


-Επίσης το λούστρο μαλακώνει και αποκτά κολλώδη υφή, όταν έρθει σε επαφή με τα οξέα από τον ιδρώτα του σώματος και τα αλκάλια των σαπουνιών ή άλλων προϊόντων καθαρισμού.


-Οι γρατσουνιές προκαλούνται από τραχιά αντικείμενα που τρίβονται επάνω στις ξύλινες επιφάνειες.


-Οι ρωγμές στο ξύλο είναι αποτέλεσμα της υπερβολικής ξηρότητάς του.