Δεν θεωρούν τους εαυτούς τους ακτιβιστές.Προτιμούν να αυτοχαρακτηρίζονται «σύγχρονοι αρχαιολόγοι», που φέρνουν στην επιφάνεια τις κοινωνικο-πολιτικές επιπτώσεις φαινομένων, όπως είναι η παράνομη μετανάστευση στην παγκοσμιοποιημένη αγορά, αλλά και οι σύγχρονες στρατηγικές κοινωνικού αποκλεισμού και περιστολής.
Λεπτομέρεια από το νέο έργο των Xurban-collective «Ιερή εκκένωση»Στην εξαιρετική εγκατάστασή τους «Αγραφη πινακίδα», που εκτίθεται στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (σε επιμέλεια Δάφνης Βιτάλη) διερεύνησαν τους μετασχηματισμούς που υφίστανται οι περιοχές γύρω από τα λιμάνια των αστικών κέντρων, χρησιμοποιώντας ως παραδείγματα τα λιμάνια του Πειραιά, της Μασσαλίας, της Νέας Υόρκης και της Κωνσταντινούπολης. Δεκάδες φωτογραφίες τοποθετημένες πάνω σε βάθρα (που θυμίζουν και κοντέινερ) αποτυπώνουν λεπτομέρειες των γαλανών νερών και του ουρανού, των ψαριών, των πλοίων αλλά και αμέτρητων παπουτσιών, σχολιάζοντας χωρίς διδακτισμούς το γεγονός ότι η θάλασσα είναι σήμερα ένας τόπος όπου κινούνται -δυστυχώς όχι με την ίδια ευκολία- εμπορεύματα και ανθρώπινα κορμιά.Είναι οι «xurban_collective», η ομάδα των Τούρκων καλλιτεχνών Γκουβέν Ιντσιρλίογλου, Χακάν Τοπάλ, Αχμέτ Ατίφ Ακίν και Μαχίρ Γιαβούζ, που ιδρύθηκε το 2000. Ζουν στη Σμύρνη, στην Κωνσταντινούπολη, στη Νέα Υόρκη και στο Λιντς, διδάσκουν όλοι τους σε πανεπιστήμια, δεν τους εκπροσωπεί καμία γκαλερί, δείχνουν όμως τη δουλειά τους σε μεγάλα μουσεία της Ευρώπης και της Αμερικής (PS1/ΜοΜΑ) και σε μεγάλες διοργανώσεις, όπως η 49η Μπιενάλε της Βενετίας (2001).
Ο Γκουβέν Ιντσιρλίογλου βρέθηκε χθες στη χώρα μας καλεσμένος του προγράμματος «Λέξεις και Σκέψεις» της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση και μίλησε για την «κίνηση των ανθρώπων και των εμπορευμάτων στα λιμάνια της Μεσογείου στην αρχαιότητα και σήμερα» (με συνομιλητές τον αρχαιολόγο Γιώργο Σταϊνχάουερ και τον Αλέν Τρανουά, Διευθυντή Ερευνών στο EHESS -Ecole des Hautes Etudes En Sciences Sociales). Οταν ξεκίνησαν τις επιτόπιες έρευνες στα συγκεκριμένα λιμάνια δεν ήξεραν πόσο επίκαιρο θα αποδεικνυόταν το έργο τους, το οποίο εκτός από την Αθήνα, έχει εκτεθεί στην Κωνσταντινούπολη (Πολιτιστική Πρωτεύουσα), στη Μασσαλία και στη Βιέννη.
«Σήμερα διάβαζα για τη συνάντηση Μπερλουσκόνι - Σαρκοζί για την αναθεώρηση της Συνθήκης Σένγκεν για τους μετανάστες μετά τα κύματα μεταναστών από την Τυνησία και τη Λιβύη. Οταν ξεκινήσαμε να δουλεύουμε το έργο, πιστεύαμε ότι όσο τα σύνορα της Ευρώπης εξαφανίζονται τόσο πιο πολύ ταξιδεύει ελεύθερη η ξενοφοβία. Σήμερα τα σύνορα ή τα τείχη, όπως στη Θράκη, υψώνονται και πάλι. Από τα τέλη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έχει να αισθανθεί ξανά η Ευρώπη τόσο έντονα το φόβο του εχθρού που εισβάλλει...», λέει.
Τα λιμάνια, λάφυρα επενδυτών
«Γι' αυτό ενδυναμώνει τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές αποκλεισμού των μεταναστών, των φτωχών, ακόμη και της εργατικής τάξης», επισημαίνει. Και χρησιμοποιεί ως παράδειγμα τα ίδια τα λιμάνια. «Σήμερα τα εμπορικά λιμάνια μετακινούνται ακόμη πιο μακριά από το κέντρο της πόλης. Στα περισσότερα, όπως στην Κωνσταντινούπολη, τα άδεια κτίρια παραδίδονται από τις κυβερνήσεις ως "λάφυρα" σε επενδυτές και εργολάβους, οι οποίοι δημιουργούν εμπορικά πανοράματα εξαιρώντας τα κατώτερα στρώματα. Περπατώντας στη Μασσαλία είδαμε ένα γκράφιτι σε έναν τοίχο που έγραφε: "La Ville Blanc". Ηταν σαν να το έγραψε κάποιος που δεν μιλάει καλά γαλλικά. Ηταν όμως τόσο ακριβώς η κριτική για μια "λευκή πόλη", που επιλέξαμε το γκράφιτι ως τίτλο της έκθεσής μας».
Πριν από λίγες μέρες, στην Κωνσταντινούπολη, ξεκίνησε η νέα τους έκθεση «Evacuation series» (στο Arter έως 5 Ιουνίου) εμπνεόμενη από τα «μεσκίντς», τα μικρά δωμάτια προσευχής που συναντά κανείς σε εμπορικά κέντρα, νοσοκομεία, σχολεία, ακόμη και διαμερίσματα σε όλο τον κόσμο. Στον εκθεσιακό χώρο ο θεατής βλέπει λεπτομέρειες ενός θρησκευτικού χώρου. Ενα μικρό χαλάκι, ένα πλακάκι κ.λπ.
«Συνειδητά μετατρέψαμε έναν πολιτικά φορτισμένο θρησκευτικό χώρο σε έναν καθαρό κοινωνικό χώρο συγκέντρωσης. Στην Ευρώπη σήμερα υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις του μεταναστευτικού προβλήματος. Ολες, από τις πιο συντηρητικές μέχρι τις πιο αριστερές, συμφωνούν σε ένα μόνο πράγμα: ότι το μεταναστευτικό στην Ευρώπη ήταν σκέτη αποτυχία. Οι προοδευτικές δυνάμεις θεωρούν ότι πρέπει να διατεθούν μεγαλύτερα ποσά για την εκπαίδευση και την ενσωμάτωση των μεταναστών όταν οι συντηρητικές δεν βλέπουν καμία αποτελεσματική λύση του προβλήματος. Ετσι στιγματίζονται οι μιναρέδες, όπως στην Ελβετία, ή επιβάλλονται απαγορεύσεις της μπούργκας, όπως στη Γαλλία, συσκοτίζοντας την ουσία και αναγκάζοντάς μας να πάρουμε θέση διαλέγοντας το στρατόπεδο τού ναι ή του όχι...».
**Προλαβαίνετε έως και το Σάββατο να δείτε στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης την εγκατάσταση των «xurban_collective» «Αγραφη πινακίδα» στο πλαίσιο της έκθεσης «Τέχνης Πολιτική» (Ωδείο Αθηνών, Βασ. Γεωργίου Β' 17-19 και Ρηγίλλης). *
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου