Ρητίνες και γόμες

Οι ρητίνες και οι γόμες αποτελούν μαζί με τα έλαια τα κύρια συστατικά των βερνικιών. Κατά την παρασκευή ορισμένων χρωμάτων, τα βερνίκια χρησιμοποιούνται ως φορείς, εντός των οποίων διαλύονται, ή διασπείρονται οι χρωστικές ουσίες.

Η στερεοποίηση των ρητινών και των γομών γίνεται με οξείδωση ή με πολυμερισμό. Κατά τη στερεοποίηση, σχηματίζουν μεμβράνη πάνω στη χρωματισμένη επιφάνεια, της οποίας οι ιδιότητες εξαρτώνται από το είδος της ρητίνης ή της γόμας. Οι ρητίνες και ο γόμες διακρίνονται σε φυσικές και τεχνητές.

Ρητίνες και Γόμες

      Φυσικές γόμες και ρητίνες

      Γόμες Copal (ορυκτό): Γόμμα Μαδαγασκάρης, Γόμμα Κογκό, Γόμμα Ζανζιβάρης

      Μαστίχη Χίου: διαλύεται στο τερεβινθέλαιο (νέφτι) και νάφθα

      Σανδαράχη

      Γομμαλάκα: Γόμμα που προέρχεται από ένα έντομο της Ινδονησίας. Διαλύεται στο οινόπνευμα και την ακετόνη. Ευρεία χρήση στην παρασκευή βερνικιών οινοπνεύματος.

      Κολοφώνιο: Λαμβάνεται από τη ρητίνη κονωφόρων δένδρων. Διαλύεται στο οινόπνευμα, στο ξυλόπνευμα, στο τερεβινθέλαιο και στη νάφθα. Χρησιμοποιείται για την παρασκευή βερνικιών και ως πρώτη ύλη στην παρασκευή συνθετικών ρητινών.

      Αιθυλοκυτταρίνη (αιθυλοσελουλόζη): Παρασκευάζεται από κυτταρίνη. Διαλύεται στους περισσότερους οργανικούς διαλύτες.

      Οξεική κυτταρίνη (ακετοσελουλόζη): διαλύεται στους περισσότερους οργανικούς διαλύτες. Είναι υδρόφιλος.

      Μεθυλοκυτταρίνη: διαλύεται μόνο στο ψυχρό νερό. Χρησιμοποιείται στην παρασκευή υδροχρωμάτων και υλικών προετοιμασίας επιφανειών (υλικά σπατουλαρίσματος).

      Πίσσες και άσφαλτοι: χρησιμοποιούνται στην παρασκευή μαύρων βερνικιών και αντισκωρικών χρωμάτων.

      Πολυστυρόλες: έχουν μεγάλη καλυπτική ικανότητα και χρησιμοποιούνται στην παρασκευή των βερνικιών.

      Ακρυλικές ρητίνες: παρουσιάζουν μεγάλη αντοχή στις καιρικές επιδράσεις, υψηλή πρόσφυση επί του σιδήρου και του αλουμινίου, μεγάλη διαφάνεια και χρησιμοποιούνται στα βερνίκια.

      Χλωριούχο καουτσούκ: παρουσιάζει μεγάλη αντοχή στις χημικές επιδράσεις. Είναι πολύ κατάλληλο για επιχρώσεις επιφανειών από τσιμέντο και σίδηρο.

      Τεχνητές ρητίνες

      Ρητίνες φορμόλης (φορμαλδεΰδης): αναμειγνυόμενες με φυτικές ρητίνες (κυρίως με κολοφώνιο), με λινέλαιο ή με τερεβινθέλαιο δίνουν πολλά είδη υλικών, τα οποία διαλύονται μόνο στα έλαια. Χρησιμοποιούνται στην παρασκευή βερνικιών και χρωμάτων, κυρίως σε εξωτερικές επιφάνειες, λόγω της αντοχής τους στις καιρικές συνθήκες και στην ταχεία ξήρανση.

      Ρητίνες φαινόλης (φαινοπλάστης): αναμειγνυόμενες με φυτικές ρητίνες (κυρίως με κολοφώνιο), με λινέλαιο ή με τερεβινθέλαιο δίνουν πολλά είδη υλικών, τα οποία διαλύονται μόνο στα έλαια. Χρησιμοποιούνται στην παρασκευή βερνικιών και χρωμάτων, κυρίως σε εξωτερικές επιφάνειες, λόγω της αντοχής τους στις καιρικές συνθήκες και στην ταχεία ξήρανση.

      Ρητίνες φορμόλης – ουρίας (αμινοπλάστες): διαλύονται στο οινόπνευμα και στους υδρογονάνθρακες. Τα παρασκευαζόμενα βερνίκια είναι άχρωμα και ανθεκτικά στο φως. Η σχηματιζόμενη μεμβράνη επί της χρωματιζόμενης επιφάνειας, έχει μεγάλη σκληρότητα.

      Γλυκεροφθαλικές ρητίνες: αντέχουν στις καιρικές συνθήκες, ξεραίνονται ταχύτατα και δίνουν μία μεμβράνη σκληρή και υψηλής αντοχής. Χρησιμοποιούνται στην παρασκευή χρωμάτων και βερνικιών.